Afyonkarahisar Frigya'da gizemli 'Antik Yol'
Afyonkarahisar'ın İhsaniye ilçesinde, Tarihi Frig Vadisi'nin uzantılarında yer alan ‘Antik Yol’, jeolojik yapısı ve iki metre derinliğindeki gizemli tekerlek izleriyle dünyanın dört bir yanından jeolog, arkeolog ve sanat tarihçilerinin ilgisini çekiyor.
Eskişehir, Kütahya, Ankara ve Afyonkarahisar'da geniş bir coğrafyada yer alan 3.000 yıllık Frigya , tüf kaya yapısında yağmur ve rüzgarın etkisiyle oluşan peribacaları, oyma kaya mezarları ve anıtlarıyla tanınır.
Frigya'da 'Antik Yol'un gizemli izleri
Doğal bir açık hava müzesi görünümünde olan tarihi Frig Vadisi, 2015 yılından itibaren UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'nde yer almaktadır.
"Kral yolu" olarak da bilinen ve Frigya'nın Göynüş Vadisi'nde bulunan güzergah, 1994 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından tescil edildi.
Tüf kayalıklardan oluşan ve bölgede ticaret yolu olarak kullanıldığına inanılan Antik Yol, Afyonkarahisar - Eskişehir karayoluna ulaşıyor.
Tekerleklerin aşınmasıyla oluşan ve en yüksek noktası iki metreye ulaşan “kral yolu” üzerindeki izler, Frigya'ya gelen yerli ve yabancı turistlerin yanı sıra dünyanın dört bir yanından jeolog, arkeolog ve sanat tarihçilerinin de ilgisini çekiyor.
Rus bilim adamı ve jeolog Alexander Koltypin'in Frig Vadisi'ndeki tekerlek izlerinin 12 - 14 milyon yıl önce burada yaşamış yetenekli bir ırka ait olabileceği yönündeki iddiaları dünya medyasında büyük yankı uyandırdı.
İl Kültür ve Turizm Müdürü Mehmet Tanır, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Frigya'da farklı dönemlerde çeşitli arkeolojik ve jeolojik çalışmaların yapıldığını söyledi.
Dünyanın farklı ülkelerinden ve Türkiye'den birçok arkeolog, jeolog ve sanat tarihçisi Frig Vadisi'ne gelip incelemeler yapıyor. Bölgenin kaya yapısı ve tarihi dokusu gerçekten ilgi çekici. İlerleyen yıllarda bu ortamda araştırmaları derinleştirerek daha fazla veriye ulaşmak mümkün olacak” dedi.
Ticari olarak verimli rota
Frig Vadisi'ndeki kaya yerleşimlerinin Hititler, Frigler ve Roma dönemlerinden izler taşıdığını belirten Tanır, "Hititlerin M.Ö. 1200 - 700 yılları arasında Frigya'ya, 7. yüzyılda ise Friglerin egemenliğine girdiğini biliyoruz. Bu alanın özelliklerinden dolayı 2015 yılında UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ne alınmıştır. Son zamanlarda turizm açısından bir cazibe merkezi haline gelmiştir. Kapadokya gibi Frigya'da da birçok kaya yerleşimi var. Özellikle Kayıhan [ Göynüş ] bölgesinde bulunan 'Antik Yol' önemli bir yer. Afyonkarahisar, tıpkı bugün olduğu gibi, tarihsel süreçte Frig, Roma, Selçuklu ve Osmanlı imparatorluklarının kavşak noktasında yer almıştır. Frig döneminde bu yolun ticari açıdan etkin bir yol olduğunu, bağlantı yollarıyla Eskişehir ve Kütahya'ya kadar uzandığını görüyoruz.”
Tanır, ellerindeki verilere göre Frigya yolu üzerindeki alanın Alt Paleosen dönemine tarihlendiğini ve kaya yapısının 12 - 14 milyon yıl önce oluştuğunu anlattı.
Antik Yol üzerindeki derin izlerin tekerleklerin oluşturduğunun düşünüldüğünü belirten Tanır, "Şanlıurfa'nın Göbeklitepe'sinin 12 bin yıllık olduğu tahmin ediliyor. Frigya'da '14 milyon yıl önce burada insanlar yaşadı' iddiaları pek mantıklı görünmüyor. Bilimsel veriler de bunu doğrulamamaktadır. Frigya'da bu izler üzerinde çalışmalar yapan Rus jeolog Alexander Koltpyn'in '14 milyon yıllık izler' iddiasının doğrulanmadığını görüyoruz.”
